Zoals regelmatige bezoekers van deze blog en/of de lezers van mijn boek Het inflatiespook weten, ben ik van mening dat de officiële inflatiecijfers de werkelijke inflatie enigszins onderschatten.
Uiteraard deelt niet iedere econoom die mening. Veel economen scharen die opvatting vrij snel in de categorie ‘complotten’. Mijn respect voor die collega’s is er niet minder om. Economen die het met elkaar niet eens zijn, dat is van alle tijden (en zal ook nooit veranderen). Dat is het mooie van de professie, de discussie die over alles gevoerd kan en moet worden, zolang die maar over inhoud gaat.
Stop de discussie!
Maar soms wordt de reden voor een discussie plots weggenomen. Dat geldt sinds kort voor het vraagstuk ‘stellen de officiële inflatiecijfers de prijsstijgingen mooier voor dan ze in het echt zijn’. Het wordt namelijk een heel ander verhaal als een centrale bank zelf toegeeft dat de inflatie jarenlang hoger is geweest dan uit de officiële cijfers bleek in die tijd. Zoals de vermaarde Britse econoom John Maynard Keynes ooit antwoordde toen hij een keer van mening veranderde en daarop aangesproken werd door een criticus: ‘als de feiten veranderen, dan verander ik van mening. En u?’
De Britse centrale bank schreef in haar laatste Inflation Report dat het officiële inflatiecijfer (consumenten prijsindex, CPI) in Groot-Brittannië sinds 1997 tot en met 2009 elk jaar 0,3 procentpunt hoger had moeten zijn. De voor veel Britten relevantere RPI (Retail prijs index) had zelfs elk jaar 0,6 procentpunten hoger moeten zijn.
Die t-shirts toch
Waarom? De centrale bank is er namelijk achter gekomen dat er een gapend gat bestaat tussen de werkelijke prijzen van kleding en schoenen en de prijzen ervan zoals die door het Britse bureau voor de statistiek zijn gemeld. Dat gat was zodanig dat de jaarlijkse inflatie dus 0,3 respectievelijk 0,6 procentpunt hoger is geweest dan gemeld.
Goed, het is niet dat het verschil gigantisch is, het gaat om enkele procentpunten in ruim een decennium. Er is geen Brit die daardoor onder de armoedegrens is komen te leven. Dat maakt echter niet veel uit.
Wat duidelijk is, is dat de werkelijke inflatie systematisch, jaar in jaar uit voor een periode van 13 jaren, hoger is geweest dat de statistici gemeld hadden.
Geen opzet
Niet dat er opzet is in het spel, daar geloof ik niets van (dus er is toch ruimte voor complotdenken). Het meten van prijsveranderingen in onze moderne samenlevingen is een uiterst gecompliceerde taak. Zeker als het gaat om kleding zoals hier het geval is.
Vergelijken met de prijzen van enkele maanden eerder, laat staat een jaar eerder, is heel lastig, al is het maar omdat de collecties wisselen. Identieke t-shirts, broeken of schoenen zijn heel vaak niet meer te krijgen na zoveel tijd bijvoorbeeld.
Dat er geen opzet in het spel is, is echter óók niet echt waar het om gaat. Waar het wél om gaat is dat roepen dat de officiële inflatiecijfers de prijsveranderingen correct weergeven, simpelweg niet meer kan. Want wie garandeert ons dat de prijsberekeningen van al die andere goederen en diensten wel juist zijn?
Dat de officiële inflatiecijfers misschien, heel misschien de werkelijke geldontwaarding onderschatten is veranderd van een mening in een feit. Wat zei Keynes ook alweer?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten