Laatste verdedigingslinie tegen hoge inflatie houdt geen stand

Elk land krijgt de regering die het verdient, wordt wel eens gezegd. Hetzelfde geldt echter voor de centrale bank.

Als het mogelijk zou zijn alle wetenschappelijke onderzoeken die over de vraag hoe belangrijk de onafhankelijkheid van een centrale bank is voor de inflatie bijeen te brengen, dan zouden we zonder twijfel een enorme papierberg kunnen maken. Onderzoek, en nog belangrijker ervaring, wijzen uit dat een van politici onafhankelijke centrale bank gepaard gaat met lage inflatie. Ontneem de politici de bevoegdheid aan renteknoppen te zitten en diegenen die dat wel mogen doen, de centrale bankiers, te straffen als ze niet naar politici luisteren, leidt bijna altijd tot lage inflatie in een land.

In mijn boek Het inflatiespook betoog ik dat de wereld om een aantal redenen een lange periode van (zeer) hoge inflatie tegemoet gaat. Een van die redenen is dat de onafhankelijkheid van de centrale banken aangetast is en verder aangetast wordt.

In dat boek heb ik heel veel ruimte gereserveerd om aan te tonen dat de belangrijkste centrale banken, die in de eurozone en de Verenigde Staten, in werkelijkheid veel minder onafhankelijk zijn dan op papier geregeld is en veel mensen denken.

De enige hoop is dat de mensen zich vierkant achter de centrale banken opstellen en politici daarmee wegjagen als het ware. De recente ontwikkelingen wijzen er echter op dat de mensen dat niet doen. Sterker nog, zij staan erop dat politici het weer voor het zeggen krijgen.

Zo wil ruim de helft van de Amerikanen bijvoorbeeld dat de Fed, de Amerikaanse centrale bank, meer onder de duim van politici komt of zelfs afgeschaft wordt. De Fed kan slechts op steun van 37 procent van de Amerikanen rekenen, een groep die met de dag minder leden telt.

In Brazilië wordt ondertussen het zittende hoofd van de centrale bank weggepest, in Argentinië is dat al gebeurd en de centrale bank van de opkomende gigant China is nooit onafhankelijk geweest. Daar is de centrale bank een onderdeel van het communistische bewind. De Britse centrale bank gedraagt zich al een tijdje als een extra ministerie van de regering in Londen en de centrale bank van Japan probeert de schijn van onafhankelijkheid op te houden terwijl haar daden een heel ander verhaal vertellen (het komt er vaak neer op ‘u vraagt, wij draaien, waarbij ‘u’ de Japanse overheid is en ‘wij’ de centrale bank). Zoals ik al zei schrijf ik hier uitvoerig over in mijn boek Het inflatiespook.

Die situatie is angstaanjagend aangezien de centrale banken de laatste verdedigingslinies zijn tegen hoge inflatie. De weg naar forse prijsstijgingen in de toekomst ligt wijd open. In de VS, in de eurozone en in de rest van de wereld.