In Bernanke I do not trust

Hét grote gevaar van het huidige ‘print-er-honderden-miljarden-dollars-bij-alsof-de-wereld-morgen-zal-vergaan’ beleid van de Amerikaanse centrale bank is dat mede daardoor de inflatie in de komende jaren behoorlijk zal stijgen (mede daardoor, want er zijn, zoals ik in mijn boek uitleg, veel andere inflatiebronnen). Steeds meer prominente economen in de VS waarschuwen nu ook daarvoor.

Maak je geen zorgen, zegt Ben Bernanke, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank steevast. Als het straks die kant op gaat, gaan wij, de Fed, op tijd dat geld er weer uit halen. Niets aan de hand dus.

Ik vertouw Bernanke voor geen meter. In de eerste plaats omdat hij sinds hij aantreden te veel naar politici luistert. En die willen geen hogere rente, niet nu en ook niet straks (terwijl die nodig is wil de centrale bank geld uit de economie halen).

Daarnaast heeft Bernanke de historie niet aan zijn zijde. Nog nooit is een centrale bank erin geslaagd de rente op tijd te verhogen. Op tijd wil zeggen, niet te vroeg (anders zakt de economische groei in elkaar) en niet te laat (anders loopt de inflatie uit de hand). De historie wijst er ook op dat de centrale banken in dat geval altijd liever te laat dan te vroeg zijn, om kritiek dat ze de economie om zeep helpen, te vermijden. Dat zal nu niet anders zijn.

En ten derde, omdat Bernanke zelf vorig jaar heeft gezegd dat het nog wel vijf jaar kan duren voordat het monetaire beleid genormaliseerd wordt in de VS (wat ook bekend staat als ‘exit’). Een andere Fed-bestuurder zei een paar maanden geleden dat de centrale bank moet wachten totdat de werkloosheid daalt. Deze week zei een andere belangrijke Fed-bestuurder, William Dudley (hoofd van de invloedrijke regionale centrale bank in New York) dat ‘de exit  nog jaren ver weg kan zijn.’ Dat zou echter veel te laat zijn.

Het juiste moment om de rente te verhogen valt namelijk wanneer de werkloosheid nog hoog is en niet daalt (de werkloosheid is een zogeheten lagging indicator, wat zoveel wil zeggen dat die achter de economische ontwikkeling aan loopt en niet voor de economische groei uit).

Net zoals zo vaak in het verleden zal de Fed, en andere centrale banken, te laat zijn, met als gevolg hoge en straks uit de hand lopende inflatie in de VS en wereld.

Ouderen lijden meer dan ze denken

‘De koopkracht van een grote groep ouderen ''zakt in 2011 volledig door het ijs''. Dat stellen de ouderenorganisaties Unie KBO, PCOB en NVOG op basis van een onderzoek naar de koopkracht.’ Zo begon een berichtje op nieuwssite nu.nl eerder deze week.

De koopkracht voor ouderen holt achteruit onder meer door hogere eigen bijdragen in de zorg en een hogere zorgpremie en het feit dat pensioenen niet worden geïndexeerd.

In mijn ogen onderschatten de ouderenorganisaties de schade fors. Zoals ik in mijn boek Het Inflatiespook uitvoerig beschrijf, zijn er heel wat vraagtekens te plaatsen bij de officiële inflatiecijfers. Neem de hogere eigen bijdrage en hogere zorgpremies waar de ouderenorganisaties op wijzen.

De eigen bijdrage gaat omhoog net als de premies. Voor consumenten zijn dat prijsstijgingen. Maar niet voor het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat elke maand bekend maakt hoe hoog de inflatie is in Nederland. Het CBS telt die uitgaven niet eens mee in de berekening van inflatie. Hetzelfde geldt overigens voor de energieheffingen (de komende jaren tot 100 euro extra per jaar), stijgende accijnzen, sociale premies en inkomstenbelasting (die vanuit het oogpunt van de consument gewoon de prijs is die hij betaalt voor overheidsdiensten zoals veiligheid en onderwijs). En allerlei andere uitgaven worden slechts deels meegenomen. Het gaat dan niet om triviale kostenposten maar zaken zoals huisvesting.

In een brief aan de Tweede Kamer eisen de ouderenorganisaties ''passende maatregelen''. Een goed begin zou zijn de directeur van het CBS voor een ondervraging naar de Tweede Kamer te roepen. Dan mag hij uitleggen waarom de consumentenprijsindex, die volgens het CBS ‘het prijsverloop van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens weergeeft’ de inflatie correct weergeeft terwijl heel veel zaken waar élk Nederlands huishouden elk jaar veel meer geld aan uitgeeft, niet eens meetellen bij de berekening van het inflatiecijfer?

Ondertussen lijden niet alleen de ouderen maar iedereen veel meer schade dan we denken.

Linken naar dit artikel?
http://inflatieblog.blogspot.com/2010/11/ouderen-lijden-meer-dan-ze-denken.html

 

ECB speelt met vertrouwen in de centrale bank

De Europese Centrale Bank (ECB) laat geen mogelijkheid onbenut de overheden van de eurolanden erop te wijzen dat ze moeten bezuinigen omdat begrotingstekorten veel te hoog zijn. Sla bijvoorbeeld de persverklaringen na elke maandelijkse vergadering van de ECB erop na. Al jarenlang is bijna onderaan een stuk te vinden waarin de eurolanden opgeroepen worden gezond fiscaal beleid te voeren. Dat geldt zeker voor de zogeheten PIIGS-landen, Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje. Bijna elke toespraak, interview of persconferentie bevat wel die oproep aan de Europese hoofdsteden.

Veel eurolanden maken er ook werk van. Toegegeven, dat gaat niet altijd van harte (in Griekenland zijn massastakingen aan de orde van de dag) of even soepel (de Italiaanse regering heeft andere problemen en in Portugal lukt het maar net de begroting voor 2011 aan te nemen) maar het gebeurt wel.

Het is gebruikelijk voor de overheden in de eurozone de ECB om advies te vragen als de bezuinigingen de centrale bank van een land kunnen raken. Vandaar dat de Portugese regering de ECB om advies heeft gevraagd.

Maar wie denkt dat de ECB de voornemens van de Portugese overheid om te bezuinigen toejuicht, heeft het goed fout. Bezuinigen moet volgens de ECB, maar niet als de werknemers bij de Portugese centrale bank daaronder lijden.

Wat is het geval? De regering van Portugal wil volgend jaar ambtenarensalarissen vanaf EUR 1.500 met maximaal 10 procent korten. Ook mogen overheidsinstellingen geen salarisverhogingen of bonussen toekennen of mensen bevorderen. Op elke pensioenstorting voor managers van meer dan EUR 5.000 per maand is vanaf januari 2011 een belasting van 10 procent van toepassing. Nieuwe mensen aannemen mag in principe niet. In principe, omdat er uitzonderingen zijn.

En daarin gaan de voorstellen van de Portugese regering de ECB te ver omdat de onafhankelijke positie van de centrale bank eronder zou lijden. Het kan namelijk zomaar betekenen dat mensen die nu bij de Portugese centrale bank werken, op zoek gaan naar een nieuwe werkgever. Salarissen van bestuursleden van de Portugese centrale bank mag van de ECB, maar alleen voor nieuwe benoemingen. Aan het inkomen van de huidige bestuurders mag niet getornd worden.

Al snel ontstaat het beeld dat iedereen moet inleveren door de crisis, behalve bestuurders en werknemers van de centrale banken. Daarmee brengt de ECB het vertrouwen van ruim 300 miljoen inwoners van de eurozone in hun centrale bank in gevaar. En dat vertrouwen is in de huidige turbulente tijden in de economie en op de financiële markten extra hard nodig. Zonder vertrouwen in de centrale bank ligt er niets tussen beleggers en vrees dat de ECB de inflatie in de toekomst zal laten oplopen. Dat zou behoorlijk hogere lange termijn rentes betekenen, wat de economische groei zou afremmen.

Bovendien is het vertrouwen van de Europeanen én beleggers in de ECB extra hard nodig omdat door problemen in de PIIGS, steeds openlijker wordt gesproken over het uiteenvallen van de eurozone of op zijn minst dat enkele landen vaarwel zeggen de euro. Onlangs waarschuwde een Portugese minister daarvoor en ook de EU-president Herman van Rumpuy sprak over dat gevaar.

De ECB is de hoedster van de euro. Kwakkelend of afnemend vertrouwen in de ECB heeft daarmee directe gevolgen voor de steun voor en vertrouwen in de euro. Het mag niet zo zijn dat een maximaal 10 procent hoge loonsverlaging voor de werkenden bij de Portugese centrale bank belangrijker is voor de ECB dan dat.

Hoe maak je van inflatie deflatie

Zoals elke maand, publiceerde de Amerikaanse overheid onlangs hoe hoog de inflatie is geweest in oktober. Alle media, in de VS en daarbuiten, besteedden er heel veel aan. Slechts 0,6 procent inflatie. Kortom, er is deflatiegevaar.

Onzin. Die 0,6 procent betreft de zogeheten kerninflatie, wat ik al eerder een gedrocht heb genoemd. Daar zitten namelijk de energie- en voedselprijzen niet in. Ik ben ervan overtuigd dat er geen enkele Amerikaan is die echt gelooft dat de inflatie bijna niet bestaat in de VS.

De inflatie inclusief voedsel- en energieprijzen bedroeg 1,8 procent, stukken hoger dan 0,6 procent die de Amerikaanse overheid in de media pusht. Importprijzen zijn met 3,6 procent gestegen, eindproducten die uit de fabrieken in de VS komen kostten in oktober 4,3 procent meer dan een jaar eerder en nog eerder in de productieketen – inkoop van halffabrikaten bijvoorbeeld – stijgen de prijzen nog veel harder.

Bovendien schijnt het officiële inflatiecijfer omlaag te zijn gedrukt door de prijsdaling van nieuwe auto’s. Hoewel, prijsdaling. De prijzen zijn wel gestegen, maar niet voor de Amerikaanse statistici. Die zeggen dat de kwaliteit is verbeterd en daarom de autoprijzen eigenlijk zijn gedááld.

Hou de (stijgende) voedsel- en energieprijzen erbuiten en speel wat met die goederen die wel duurder worden, zoals nieuwe auto’s, en inflatie wordt als snel deflatie. Ik heb overigens nog steeds geen antwoord gehad op mijn open brief aan het Centraal Bureau voor de Statistiek over de Nederlandse inflatiecijfers. Terwijl de brief bijna een maand geleden is verstuurd (niet per post, zodat de stakingen bij TNT geen reden kunnen zijn).

Inflatie langzaam aan op weg omhoog

1,9 procent. Zo hoog was de inflatie in de eurozone in oktober, volgens het Europese bureau voor de statistiek. Volgens de Europese rekenwijze bedroeg de geldontwaarding in Nederland 1,4 procent. De koopkracht van een euro daalde in oktober het snelst in Spanje, met 5,2 procent, maar ook in België, waar de inflatie uitkwam op 3,1 procent.

Alleen het bellen is goedkoper geworden (subcategorie ‘communicatie’ werd 1,1 procent goedkoper) maar veel spullen die elke Europeaan écht nodig heeft, zijn juist flink duurder geworden: brandstof (+11,9%), verwarming (20,1%), gas (+6,9%), groente (+6,1%).

Inflatieschip vertrokken uit China, bestemming: de rest van de wereld

“De Amerikaanse consument kan zich maar beter voorbereiden op hogere textielprijzen bij de Wal-Mart en andere supermarkten”, aldus Jessica Lo, managing director van het China Market Research Group. Chinese bedrijven gaan hun prijzen verder verhogen omdat ze enerzijds te maken hebben met een flink duurdere katoen maar anderzijds ook stijgende huurprijzen en loonkosten.

Chinese bedrijven kunnen in de nabije toekomst de prijzen van textiel met zomaar 30 procent verhogen.

Julia Roberts belt echt niet

Een uiterst interessante analyse van Geert Noels, in mijn ogen de beste Belgische econoom. Hij laat in een grafiek zien dat China al maandenlang veel minder Amerikaanse staatsobligaties koopt.

De afgelopen jaren stopten de Chinezen onvoorstelbare bedragen in Amerikaans schuldpapier. Daarmee financierden ze als het ware het Amerikaanse begrotingstekort en drukten ze de langetermijnrentes in de VS omlaag. Uit de grafiek van Noels blijkt dat er, doordat China minder staatsobligaties koopt, een gat van ruwweg 50 miljard dollar per maand is ontstaan in de VS.

Dat is van groot belang voor de beantwoording van de cruciale vraag, namelijk zal de tweede ronde van gelddrukpret in de VS werken? De Fed hoopt op het volgende: door massaal staatsobligaties op te kopen zullen de langetermijnrentes dalen, waardoor de consument minder zal sparen en juist meer zal uitgeven (door onder meer nieuwe leningen aan te gaan) en bedrijven meer mensen zouden aannemen. Daardoor verbetert vervolgens de stemming van die consument, wat belangrijk is want een optimistische consument is een spenderende consument. Zeker wanneer ook nog de aandelenkoersen stijgen en huizen duurder worden.

Ik moet dan denken aan een artikel dat enkele jaren geleden in, geloof ik, International Herald Tribune is verschenen. Tijdens een hoorzitting in het Amerikaanse congres zei de toenmalige voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, Alan Greenspan, dat hij het liefst ziet dat ‘de overheidsuitgaven niet stijgen, de economie groeit en belastingen verlaagd worden zodanig dat het begrotingstekort niet toeneemt’. Waarop een afgevaardigde boos antwoordde: ‘Ik zou graag in een wereld willen leven waarin Julia Roberts mij belt voor een date, maar dat gaat niet gebeuren.’Ofwel, wishful thinking van Greenspan.

Hetzelfde is nu van toepassing, de hoop van de Fed is niets meer dan wishful thinking. Als de consument echt meer had willen lenen, dan had hij dat al lang gedaan, de rentes zijn al heel lang zeer laag. Bedrijven houden hun hand op de knip. De consument ook, die probeert zoveel mogelijk te sparen omdat hij elk moment zijn baan kan verliezen, zijn beleggingen niet al te goed renderen, zijn huis vaak tientallen procentpunten minder waard is dan enkele jaren geleden (en vaak minder waard is dan zijn hypotheekschuld) en zijn pensioen ook nog opgegaan is in rook. Bovendien ziet hij het gat in de hand van de Amerikaanse overheid almaar groter worden en weet dat dat tot hogere belastingen kan leiden.

Economen schatten dat het effect van de nieuwe ronde van stimulering in de VS op economische groei hoe dan ook begint met een 0 voor de komma. En dan ook nog meest waarschijnlijk onder 0,5 procent ligt. Kortom, veel en veel te weinig.

Maar het is de vraag of het zelfs zo veel zal worden. Immers, de helft van dat geld zal niets anders doen dat de wegvallende vraag van Chinezen naar Amerikaanse staatsobligaties compenseren. Het is slechts de helft, ruim 400 miljard dollar, dat de economen moeten gebruiken als ze aan het rekenen slaan over wat het effect op economische groei zal zijn.

Het zal allemaal eindigen is veel meer geld in omloop, lage economische groei maar wel stijgende inflatie, enerzijds door al dat geld en anderzijds doordat de opkomende economieën oor blijven denderen en daardoor de prijzen van grondstoffen, voedsel en energie aanjagen zoals ik uitvoerig uitleg in mijn boek.

Nederlanders bang voor inflatie

‘Nederlanders zien niets in monetaire verruiming Fed’ viel eerder vandaag te lezen op de site van de financieel-economische zender RTLZ. De Nederlander is bang dat het beleid van de Fed, de Amerikaanse centrale bank, tot nog meer problemen in de toekomst zal leiden. Bijvoorbeeld in de vorm van hoge inflatie of, zoals 15 procent van de bezoekers van rtlz.nl verwacht, hyperinflatie.

Vandaag heeft ook de Europese Centrale Bank vergaderd. Die gaat de Fed, zoals het er nu uit ziet, niet achterna.

De ECB is al sinds het begin van de crisis veel terughoudender dan de Fed met het geld pompen in de economie. Waar de Fed, met een enkele tegengeluid, nu al 1.700 miljard dollar gespendeerd heeft aan onder meer het opkopen van de Amerikaanse staatsobligaties en de komende maanden nog eens 880 miljard dollar daarvoor gaat gebruiken, is binnen de ECB sprake van openlijke ruzie over, let op, zo’n 63 miljard euro, die de ECB tot nu toe uitgegeven heeft aan staatsobligaties van de zwakke eurolanden land Griekenland en Portugal (dat is ongeveer 2,5 procent van het bedrag dat de Fed in Amerikaanse staatsobligaties tot en met juni zal stoppen).

Zoals ik deze week in onder meer de Volkskrant en op Radio 1 heb gezegd, is flink hogere inflatie daardoor onze toekomst. Het beste wat te doen is, is nu voorbereidingen treffen voor die barre tijden.

De Amerikaanse Fed pleegt geldicide

In de VS is de tweedaagse vergadering van het bestuur van de Fed, de Amerikaanse centrale bank, begonnen. Iedereen wacht in spanning af hoeveel honderden miljarden dollars de Fed in de Amerikaanse economie gaat pompen.

Het woord genocide kennen we. Sinds de jaren zestig is ook urbicide een erkend woord. Vanaf 2010 mag wat mij betreft geldicide toegevoegd worden aan de dikke Van Dale.

Volgens de Verenigde Naties is genocide een handeling met als doel het vernietigen, geheel dan wel gedeeltelijk, van een nationale, etnische, raciale of religieuze groepering als zodanig.

Urbicide is opzettelijk geweld tegen de steden, bijvoorbeeld het beschieten van oude steden tijdens een oorlog met als doel die met de grond gelijk te maken.

Als we die logica volgen, dan moet de definitie van geldicide luiden: een of een reeks handelingen met voorbedachten rade, met als doel het vernietigen, geheel dan wel gedeeltelijk, van de koopkracht van het geld.

Dat is exact wat de centrale banken plegen. Met voorbedachten rade vernietigen ze de waarde van het geld waarvoor we allemaal hard werken. Vooral de Amerikaanse centrale bank, de Fed, maakt zich schuldig aan geldocide. Iedereen buiten de VS heeft het volste recht te klagen.

De afzonderlijke economieën in de wereld zijn in de afgelopen paar decennia in toenemende mate verweven geraakt, wat wij globalisering noemen. Een van de gevolgen daarvan is dat als de Amerikanen hun geld waardeloos maken, dat ook ons raakt. Of omdat onze centrale banken gedwongen worden de Fed achterna te gaan of, als ze dat niet doen, onze munten zo duur worden dat de economische groei stokt en veel mensen hun baan verliezen.

En dan is er ook nog die oude relatie als de dollar zwak wordt, grondstoffen, voedsel en energie duurder worden, wat ook alweer iedereen in alle landen raakt.

Door duizenden miljarden dollars en euro’s erbij te printen (en de belofte daarmee door te zullen gaan) verliest ons geld rap zijn waarde. Inflatie noemen de economen dat. Wij kunnen er steeds minder en minder voor kopen. De koopkracht van onze lonen, uitkeringen, beleggingsrendementen, huuropbrengsten, spaargeld en pensioenen lijdt eronder. De gevolgen zijn nu al duidelijk zichtbaar.

Wil je meehelpen geldicide ingeburgerd te krijgen en uiteindelijk in de Dikke Van Dale te zien? Stuur dit bericht dan door aan zoveel mogelijk van je vrienden en kennissen en zorg er zo voor dat Onze Taal en Van Dale ervan horen. Over een jaar zien we dan of het gelukt is.
Hier is de deeplink:
http://inflatieblog.blogspot.com/2010/11/de-amerikaanse-fed-pleegt-geldicide.html