Hét grote gevaar van het huidige ‘print-er-honderden-miljarden-dollars-bij-alsof-de-wereld-morgen-zal-vergaan’ beleid van de Amerikaanse centrale bank is dat mede daardoor de inflatie in de komende jaren behoorlijk zal stijgen (mede daardoor, want er zijn, zoals ik in mijn boek uitleg, veel andere inflatiebronnen). Steeds meer prominente economen in de VS waarschuwen nu ook daarvoor.
Maak je geen zorgen, zegt Ben Bernanke, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank steevast. Als het straks die kant op gaat, gaan wij, de Fed, op tijd dat geld er weer uit halen. Niets aan de hand dus.
Ik vertouw Bernanke voor geen meter. In de eerste plaats omdat hij sinds hij aantreden te veel naar politici luistert. En die willen geen hogere rente, niet nu en ook niet straks (terwijl die nodig is wil de centrale bank geld uit de economie halen).
Daarnaast heeft Bernanke de historie niet aan zijn zijde. Nog nooit is een centrale bank erin geslaagd de rente op tijd te verhogen. Op tijd wil zeggen, niet te vroeg (anders zakt de economische groei in elkaar) en niet te laat (anders loopt de inflatie uit de hand). De historie wijst er ook op dat de centrale banken in dat geval altijd liever te laat dan te vroeg zijn, om kritiek dat ze de economie om zeep helpen, te vermijden. Dat zal nu niet anders zijn.
En ten derde, omdat Bernanke zelf vorig jaar heeft gezegd dat het nog wel vijf jaar kan duren voordat het monetaire beleid genormaliseerd wordt in de VS (wat ook bekend staat als ‘exit’). Een andere Fed-bestuurder zei een paar maanden geleden dat de centrale bank moet wachten totdat de werkloosheid daalt. Deze week zei een andere belangrijke Fed-bestuurder, William Dudley (hoofd van de invloedrijke regionale centrale bank in New York) dat ‘de exit nog jaren ver weg kan zijn.’ Dat zou echter veel te laat zijn.
Het juiste moment om de rente te verhogen valt namelijk wanneer de werkloosheid nog hoog is en niet daalt (de werkloosheid is een zogeheten lagging indicator, wat zoveel wil zeggen dat die achter de economische ontwikkeling aan loopt en niet voor de economische groei uit).
Net zoals zo vaak in het verleden zal de Fed, en andere centrale banken, te laat zijn, met als gevolg hoge en straks uit de hand lopende inflatie in de VS en wereld.
Beste Edin,
BeantwoordenVerwijderenMilton Friedman pleitte in zeer vergelijkbare situaties voor QE, zie:
http://economistsview.typepad.com/economistsview/2010/11/milton-friedman-would-have-supported-qe2.html
Heel aardig is ook het volgende: geld kun je onderscheiden in 'locaal' geld en 'globaal' geld, waarbij het verschil is dat je 'locaal' geld niet overal voor kunt gebruiken. Voorbeelden zijn vouchers (ook al een Friedman idee, overigens), de Amerikaanse Food Stamps, de plastic munten die je op feestjes soms moet gebruiken om te betalen en ook: hypotheekgeld.
Als je de netto toename van de hypotheeksom in Nederland vergelijkt met de omzetten op de huizenmarkt dan kun je deze (een jaar vertraagd m.b.t. de omzet, wellicht vanwege administratieve oorzaken) vrijwel op elkaar leggen. Anders gezegd: de MV = PT formule gaat op, met V = 1. Tot 2006 verklaart dit vooral de stijging in de huizenprijzen, na 2006 verklaart het de afname in de transacties... Geld is minder neutraal dan sommige economen denken, markten zijn minder simpel en symmetrisch dan de leerboeken soms aannemen.
Merijn Knibbe
Nog een heel aardige USA blog met uitstekende commentaren over de definitie en (het huidige gebrek aan) inflatie:
BeantwoordenVerwijderenhttp://www.econbrowser.com/archives/2010/11/and_this_is_goi_1.html