Hogere inflatie in Japan zou als een soort wondermiddel de
Japanse economie aanjagen. Dat beweerden velen, in en buiten Japan, een lange
tijd.
Groot was de vreugde dan ook toen de Japanse minister-president Shinzo
Abe de centrale bank van Japan dwong onbeperkt geld te drukken en ook
overheidsbeleid erop richtte voor stijgende prijzen te zorgen. Vandaag
bijvoorbeeld ging de btw in Japan omhoog (overigens ook na de verhoging zeer
laag voor Nederlandse begrippen, het btw-tarief steeg van 5 naar 8 procent).
Dit experiment, zogeheten Abenomics, loopt nu al een tijdje.
En het werkt! De prijzen stijgen met ruim 1,5 procent in het land van de
rijzende zon, nogal een verschil met vaak dalende prijzen sinds begin jaren
negentig. Het doel is de jaarlijkse inflatie op te voeren naar 2 procent. Het middel werkt
dus. Alleen niet zoals gehoopt.
Als een baksteen
Het besteedbaar inkomen van de Japanse huishoudens zakt
namelijk. Niet vreemd want de lonen stijgen niet harder maar de prijzen wel.
Het gevolg is al snel dat je minder geld overhoudt om uit te geven. De
consumptie in Japan daalt dan ook. Iets wat op zijn beurt de economische groei
met zich omlaag sleept.
En het ziet er niet naar uit dat het allemaal voor eventjes
zal zijn. De industriële productie daalt ook. Bedrijven zien de bui al hangen;
de consument houdt met de maand minder geld over om uit te geven. Niet alleen
door de inflatie maar ook door de verhoging van het btw-tarief. De Japanse
bedrijven verlagen daarom hun productie. Voor Japan gaat dan ook de uitdrukking 'be careful what you wish for' zeker op.
Erg, erger, ergst
Als het Japan echt tegen gaat zitten, kan er een soort negatieve vicieuze cirkel ontstaan waarbij bedrijven hun productie terugschroeven omdat ze rekenen op minder vraag naar hun spullen. Dat zou dan slecht zijn voor de werkgelegenheid en dat zou heel slecht uitkomen want om een beetje hoop te hebben dat de loonstijgingen de inflatie zullen inhalen, zou de werkgelegenheid in Japan zou moeten stijgen. Daardoor wordt arbeid schaarser en wat schaarser wordt, wordt duurder.
Hoewel inflatie aantrekkelijk kan ogen, de eerste effecten
ervan zijn vaak zoet, is die in de kern gewoon slecht: inflatie zorgt ervoor dat
je geld minder waard wordt. Economische geschiedenis leert ondubbelzinnig dat inflatie landen armer, niet rijker/welvarender maakt. Wie voor hoge inflatie
pleit als dé oplossing van de huidige crisis, heeft weinig kennis van de
gevolgen van inflatie en economische geschiedenis en/of denkt alleen op de
korte termijn.
Het is overigens niet zo dat de vraag in Japan op alle
fronten daalt. De vraag naar fysiek goud is in maart van dit jaar met ongeveer
450 procent – geen typefout! – gestegen. Ook de Japanners weten dat inflatie de
ergste vijand is van je spaargeld en anticiperen daarop door hun spaargeld te
steken in iets wat traditioneel een goede inflatiebescherming is: goud.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten