Winstwaarschuwingen, wen er maar aan

Wie ooit in New York geweest is, is vast en zeker een GAP-winkel binnen geweest om een leuk kledingstuk voor het thuisfront te kopen. De kledinggigant heeft, zoals veel andere bedrijven, de afgelopen tijd veel last gehad van de gestegen grondstoffen. In het geval van GAP speelde vooral de flink duurdere katoen een rol.

In reactie daarop heeft GAP de prijzen van zijn broeken, t-shirts en andere kledingstukken verhoogd. Maar het bedrijf was niet bij machte dat voldoende te doen. Ondanks de genoemde prijsverhogingen zijn de kosten sterker gestegen. Het gevolg: vandaag heeft GAP de winstprognose voor dit jaar verlaagd. 

Ik denk dat er nog veel meer bedrijven de komende tijd met winstwaarschuwingen zullen komen. Regelmatige bezoekers van deze site en abonnees op mijn gratis maandelijkse nieuwsbrief weten dat ik al enige tijd beleggers waarschuw dat de winsten eraan zullen gaan als gevolg van de toegenomen inflatie. Precies om de reden die de GAP aangeeft: heel veel bedrijven zijn simpelweg niet in staat hun prijzen zodanig te verhogen dat de winstmarge gelijk blijft.

Lonen bijten ook

Het feit dat een bedrijf als GAP een belangrijk deel - in dit geval 27 procent - van zijn productie al uitbesteed heeft aan China, helpt niet veel. Daar stijgen volgens het bedrijf namelijk de lonen heel hard, ook al iets wat de winstmarge raakt.

De laatste tijd leest u in de media waarschijnlijk wat artikelen dat de grondstoffenprijzen gedaald zijn de afgelopen weken en dat daardoor de inflatie wel omlaag zal gaan. Dat de grondstoffenprijzen gedaald zijn, is waar. Zoals ik echter al eerder op deze blog geschreven heb, moet u er echter rekening mee houden dat de inflatie de komende maanden verder zal stijgen, door de manier waarop die berekend wordt (zie het eerdere artikel daarover).

Waar beleggers ook rekening mee moeten houden is dat de stijging van de grondstoffenprijzen van het afgelopen jaar met een vertraging de winstmarges van bedrijven beïnvloedt. Het duurt enige tijd voordat bedrijven nieuwe contracten maken met de leveranciers. Het is pas op dat moment dat de duurdere grondstoffen echt beginnen te bijten.

Contract

Aangezien veel contracten vaak een keer per jaar vernieuwd worden, kan het dus best gebeuren dat de bedrijven de hogere grondstoffenprijzen voor hun kiezen krijgen terwijl die inmiddels gedaald zijn (op de middellange termijn voorzie ik, zoals ik uitvoerig in mijn boek Het inflatiespook besproken heb, een verdere stijging ervan).

Bovendien  hebben veel bedrijven met de loonkostenstijgingen in China te maken, een component die niet zo cyclisch is als de grondstoffen: de loonkosten stijgen namelijk en hard ook.

Is kerninflatie dan eindelijk voltooid verleden tijd?

Regelmatige bezoekers van inflatiespook.nl hebben de kans gehad meer dan een keer mijn tirade over de kerninflatie te lezen, een maatstaf die vooral de Amerikaanse Fed gebruikt. Ik heb steeds betoogd dat kerninflatie een gedrocht is.

Vandaar dat ik blij was onlangs een toespraak te lezen van James Bullard, president van de regionale centrale bank in St. Louis (VS). Bullard, die ik overigens een keer ontmoet heb voordat hij President zou worden op een wetenschappelijke conferentie maar dat even ter zijde, vindt dat de Fed kerninflatie maar moet laten vallen en moet kijken naar de headline inflatie. Daarin zitten, in tegenstelling tot de kerninflatie, energie- en voedselprijzen. Laat die nou net enorm gestegen zijn.

Ik hoop dat het nu eindelijk voorbij zal zijn met de krankzinnige berichten uit de Fed, in de zin dat er geen inflatie is of in ieder geval dat de inflatie niet hoog is. Verschillende Fed-bestuurders, met de voorzitter Ben Bernanke voorop, konden dat soort dingen met droge ogen roepen omdat ze louter keken naar de kerninflatie.

Centrale banken moeten op de schop

Na de zegen van de Duitse bondskanselier Angela Merkel is geen twijfel meer mogelijk: de Italiaan Mario Draghi wordt binnenkort voorgedragen om later dit jaar de nieuwe president van de Europese Centrale Bank (ECB) te worden. Een voordracht die met de steun van Merkel een formaliteit is. Het zal echter geen goed besluit zijn van Europese beleidsmakers en de eurozone zal daar in de toekomst een hoge prijs voor betalen.

De echte reden is niet dat Draghi een Italiaan is, zoals hier en daar veelvuldig gesuggereerd wordt. Het zit veel dieper waardoor de gevolgen voor de eurozone op termijn ook veel ernstiger kunnen zijn. De afgelopen tijd heeft Draghi zich veelvuldig in de media willen profileren als een centrale bankier met een Duits DNA met een afkeer van inflatie. Maar dat is een spel om het Duitse publiek voor zich te winnen.

Draghi is alles behalve een Duitsachtige centrale bankier. Draghi is academisch gevormd in de Angelsaksische traditie van het prestigieuze Amerikaanse MIT. En hij heeft gewerkt bij Goldman Sachs in de Londense City. Dat verklaart waarom de Angelsaksische media nu zo lovend over hem zijn. Daartegenover staan de voormalige presidenten van de Duitse Bundesbank en de ECB-presidenten Duisenberg en Trichet, die juist in de continentaal-Europese traditie zijn opgeleid en het handhaven van prijsstabiliteit als de enige doelstelling beschouwden.

Daarnaast is Draghi reeds jarenlang voorzitter van de Financial Stability Board, die de taak heeft de financiële stabiliteit te bevorderen en bewaken in de wereld. Onlangs heeft Europa een nieuwe instelling gekregen, de European Systemic Risk Board, die nauw verbonden is met de ECB en gebruik moet maken van de monetaire instrumenten van de ECB. Dat gaat een probleem geven.

Zijn Angelsaksische opleiding, zijn nauwe verbondenheid met de financiële wereld en zijn sterke voorkeur voor financiële stabiliteit maken de kans zeer groot dat als het puntje bij paaltje komt, Draghi voorrang zal geven aan financiële stabiliteit boven monetaire stabiliteit in de EU en de eurozone. Aangezien de ECB slechts over één wapen beschikt, namelijk de rente, betekent dat in feite dat de rente de financiële stabiliteit zal dienen. Voor een centrale bank is dat de verkeerde keuze. De rente moet volgens het mandaat van de ECB altijd ingezet worden om de inflatie laag te houden en nergens anders voor. Dát is de reden waarom de keuze voor Draghi gevaarlijk is.

De schade van zijn aanstaande benoeming zal zich niet alleen beperken tot de eurozone. Tot nu toe voerde de Federal Reserve een veel slechter beleid dan de ECB en de wereld heeft er alle belang bij dat die centrale bank meer op de ECB gaat lijken. Wat er nu lijkt te gebeuren is juist het tegenovergestelde. Dat betekent dat de inflatie in de eurozone op lange termijn zal oplopen.

Dit artikel is verschenen op 16 mei 2011 in Het Financieele Dagblad en is tevens te vinden op http://www.sylvestereijffinger.com/