Verlaging Amerikaanse kredietwaardigheid = einde dollar als veilige haven

De schade van de verlaging van de kredietwaardigheid van de VS eind vorige week van de hoogste, Triple A  status naar AA+ en met de grote kans op verdere verlagingen binnen twee jaar, lijkt mee te vallen. De reden is dat de langetermijnrentes in de VS zijn gedaald na de verlaging van de kredietwaardigheid. Volgens de theorie zou een lagere kredietwaardigheid namelijk juist voor hogere rente moeten zorgen.

Het is echter te simpel om op basis van die rentedalingen te concluderen dat de schade meevalt. In werkelijkheid is de schade namelijk zeer groot. Men moet dan alleen ergens anders naar kijken en dingen kunnen zien waar ogenschijnlijk niets te zien is.

Winterslaap

De Amerikaanse dollar lijkt sinds mei dit jaar in een winterslaap te liggen. De koers van euro/dollar, de twee veruit belangrijkste valuta’s die samen leeuwendeel van de handel op de internationale valutamarkt voor hun rekening nemen, heeft nauwelijks bewogen van ongeveer 1,42. Dat zegt veel meer over de permanente schade van de fiscale, monetaire en politieke problemen in de VS, waarvan de verlaging van de Amerikaanse kredietwaardigheid een duidelijk signaal is, dan welke bewegingen van wat dan ook op de financiële markten, inclusief de rente.

Elke keer als er onrust, laat staan paniek, ontstond op de financiële markten, profiteerde de Amerikaanse dollar daarvan. Die werd sterker. Hoewel de VS genoeg grote problemen hebben, zoals lage economische groei, hoge werkloosheid, rap toenemende armoede, zelden eerder geziene politieke onenigheid tussen de Democraten en de Republikeinen, enorm begrotingstekort en zeer hoge nationale schuld, zagen beleggers de dollar als een veilige haven voor hun geld totdat de rust terugkeerde. Het gevolg van een vlucht in de dollar die door de enorme vraag ernaar duurder werd.

Risicomijden was goed voor de dollar...

Zo werd de dollar tussen begin 2010 en begin juli van dat jaar behoorlijk sterker, omdat in die periode de Griekse kredietwaardigheid naar bijna ´junk´ werd verlaagd en de eurocrisis weer oplaaide. Toen Europa met enkele maatregelen voor enige rust zorgde, nam de risicoperceptie op de financiële markten af en maakte de dollar een U-bocht, zeker omdat toen ook speculatie op gang kwam van de Amerikaanse centrale bank honderden miljarden dollars in de Amerikaanse economie zal pompen. Dat was goed nieuws voor aandelenkoersen en zorgde ervoor dat beleggers weer risico wilden lopen. De koers van EUR/USD klom daarop flink (lees, de dollar werd zwakker).

Dat gebeurt al een paar maanden niet en is - en dat is veelzeggend - ook niet gebeurd toen de verlaging van de kredietwaardigheid tot grote paniek wereldwijd leidde. Dit geeft zeer duidelijk aan dat internationale beleggers hun vertrouwen in de dollar als een veilige haven verloren hebben.

...maar niet meer

Als dat geen tijdelijk fenomeen blijkt te zijn maar een permanent gevolg van de verlaging van de Amerikaanse kredietwaardigheid, en de kans is groot dat dat het geval zal zijn, dan kan de conclusie niet anders luiden dan dat de schade van de genoemde verlaging alles behalve meevalt en juist niet te overzien is, met grote gevolgen wereldwijd.

Als de dollar namelijk geen veilige haven meer is voor beleggers, dan betekent dat niets anders dan dat de weg vrij is voor een behoorlijke daling van de waarde van de dollar de komende jaren. Een zwakkere dollar werkt als fijnste kerosine voor onder meer de goudprijs, de zilverprijs maar ook de grondstoffenprijzen zoals olie. De grondstoffenprijzen die overigens de komende jaren omhoog gejaagd zullen worden door de almaar hard groeiende opkomende landen van China tot Chili.

Dat alles zorgt op zijn beurt voor een almaar sterker wordende opwaartse druk op inflatie wereldwijd, wat in de VS tot meer politieke druk op de centrale bank zal leiden om geld bij te drukken. Daarmee is een uiterst schadelijke en alleen met veel opofferingen te doorbreken vicieuze cirkel rond. Meer geld in omloop betekent een nog groter inflatiegevaar, waardoor beleggers nog meer grondstoffen en edelmetalen inslaan omdat die een goede bescherming tegen inflatie bieden en zo voorts.

Iemand kan tegenwerpen dat de VS een veilige haven zijn omdat de langetermijnrentes dalen. Dat argument houdt echter geen stand. De rentes dalen omdat er binnen de VS een grote geldverschuiving gaande is, uit aandelen en in de Amerikaanse staatsobligaties, die relatief veiliger worden gezien dan de aandelen. Maar voorheen werd de dollar ook sterker, omdat er ook geld van buiten de VS naar de Amerikaanse staatsobligaties vloeide. Dat dat nu niet gebeurt is een teken aan de wand.

Als er al een land bestaat waarmee men medelijden zou moeten hebben gezien dit alles, dan is dat niet de VS maar Zwitserland. De frank is namelijk in ogen van beleggers zo goed als goud, waardoor die veel sterker is geworden de laatste tijd en nog veel sterker zal worden in de toekomst. Dat is goed nieuws voor Zwitsers die op vakantie gaan, maar slecht nieuws voor diezelfde Zwitsers als ze terug zijn en aan het werk moeten. De ‘made in Switserland’ spullen worden nagenoeg onbetaalbaar voor het buitenland. 

Wat voor gevolgen kan dit allemaal voor de euro hebben? Dat is een ander onderwerp en dus iets voor een vervolg hierop, dat snel te vinden zal zijn hier op inflatieblog.nl. Om niets te missen kunt u zich ook abonneren op de nieuwsbrief van inflatieblog.nl