Bank of England: je kunt niet én een euroland én soeverein zijn!

Elke dag lees ik veel: artikelen, opinies, analyses etc. Heel af en toe kom ik daarbij iets zeer opmerkelijks tegen. Vandaag was zo een dag. Eerst even een opmerking vooraf die u in het achterhoofd moet houden: centrale bankiers uiten zo goed als nooit kritiek op elkaar. Goed, nu verder. 

Zoals wellicht bekend is er wat gaande in Groot-Brittannië, namelijk dat het Verenigd Koninkrijk over een kleine week verleden tijd kan zijn. Op 18 september houdt Schotland een referendum (wel bindend) over de vraag of het zelfstandig land moet worden of niet. 

In de aanloop naar die dag zijn beide kampen, pro en tegen, druk bezig met campagne voeren. Daarbij wordt alles en iedereen erbij gehaald. Onder meer de Bank of England, de Britse centrale bank, in de persoon van de baas ervan, de Canadees Mark Carney. 

Even een zijweggetje: ik vind dat een centrale bankier over dat soort onderwerpen niets moet zeggen. Centrale banken gaan over monetair beleid en niets meer dan dat. Politieke uitspraken zouden voor hen verboden terrein moeten zijn. Helaas vertelt de baas van de Europese Centrale Bank (ECB) regelmatig dat we in de eurozone een politieke en begrotingsunie moeten hebben om de euro te redden. Ook al zou dat het geval zijn: hij mag er gewoon niets over zeggen in mijn ogen maar de wil van de bevolking respecteren. 

Goed, terug naar de Bank of England en Carney. Een van de onderwerpen bij het Schotse referendum is de vraag of Schotland, als het voor zelfstandigheid kiest, het Britse pond zal houden of een eigen munt zal invoeren. Kiezen voor het eerste zou de facto betekenen dat Schotland en Groot-Brittannië, twee onafhankelijke landen, één munt zouden delen ofwel een muntunie zouden vormen. 

Carney zei daarover dat een muntunie tussen een onafhankelijk Schotland en de rest van Groot-Brittannië niet zou stroken met soevereiniteit van beide landen. Ofwel: je kunt niet én soeverein zijn én met een ander land in een muntunie zitten. 

Een succesvolle muntunie vereist volgens Carney gezamenlijk toezicht op banken en gezamenlijk belasting- en begrotingsbeleid. 

Wat betekent dit? De eurozone is een muntunie van zelfstandige landen, klinkt het vaak. Wat Carney, de baas van de Britse centrale bank dus, met zoveel woorden en een flinke omweg in feite zegt is dat dat onzin is. Je kunt volgens hem niet én soeverein zijn én in een muntunie zitten. Ik ben benieuwd naar de reactie uit de eurolanden, als die überhaupt komt, op deze toch explosieve uitspraak  van de Britse centrale bankier. 

We kunnen zijn woorden ook opvatten als verborgen advies aan de eurozone: jullie moeten belasting- en begrotingsbeleid op elkaar afstemmen alleen zo kan jullie muntunie slagen. En dan kom ik bij mijn eerdere punt: daar heeft een centrale bank niets maar dan ook niets mee te maken. Hier en daar in Nederland zou men nu afsluiten met twee woorden. Uit respect zal ík dat maar niet doen.